Kierowanie do pracy tymczasowej na podstawie umów cywilnoprawnych

W obrocie gospodarczym można spotkać opinie, które poddają w wątpliwość dopuszczalność wykonywania pracy tymczasowej przez osoby podejmujące współpracę na podstawie umów cywilnoprawnych.

Oczywiście tego typu twierdzenia są nieprawidłowe, jednak wątpliwości w tym zakresie wywołał sam ustawodawca, nie przewidując w powyższym przedmiocie żadnej jednoznacznej, ogólnej podstawy prawnej w ramach ustawy z  dnia 9 lipca 2003 roku (Dz. U. 2003 r. Nr 166 poz. 1608) o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.

W art. 26 ust. 1 ww. ustawy określono jedynie reguły dopuszczania młodocianych w wieku 16 – 18 lat będących uczniami do wykonywania pracy tymczasowej na podstawie umów cywilnoprawnych. Względem pozostałych osób brak precyzyjnych regulacji. Dopiero interpretacja w art. 26 ust. 2 ustawy pozwala na uznanie, że kierowanie do pracy tymczasowej innych osób, które nie spełniają kryterium wieku, jest również dopuszczalne. Pomocniczo można przy tym oprzeć się na przepisach ustaw szczególnych jak np. art. 18 ust. 1 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, gdzie określa się na zakres działalności gospodarczej obejmującej usługi pracy tymczasowej, w tym „kierowanie (…) osób niebędących pracownikami do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika”.

Niezależnie od powyższego, kierując osobę współpracującą na podstawie umowy cywilnoprawnej do pracy tymczasowej należy zwrócić szczególną uwagę na określenie warunków jej wykonywania. Ustawa stanowi, że jedynie „odpowiednio” (art. 26 ust. 2), a zatem z zachowaniem charakteru stosunku prawnego regulującego podstawę współpracy, należy stosować zapisy dotyczące pracowników tymczasowych z art. 8, 9 i 23 ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.

Mając zatem na uwadze brak podporządkowania pracowniczego jakim charakteryzuje się wykonywanie świadczeń w oparciu o umowy cywilnoprawne, wynikający z zasadniczej równości stron stosunku prawnego, należy właściwie określić przede wszystkim: sposób zlecania zadań podejmowanych w ramach pracy tymczasowej zarówno przez agencję pracy tymczasowej, jak i pracodawcę użytkownika, osoby upoważnione przez oba powyższe podmioty dla weryfikacji prawidłowości wykonywania zadań, przewidywany okres wykonywania pracy tymczasowej, sposób ewidencjonowania czasu poświęconego na wykonywanie pracy tymczasowej lub ewentualnie ilości zrealizowanych zadań przy określonej stawce wynagrodzenia, sposób rozliczania wykonanej pracy tymczasowej (termin i sposób przekazywania informacji dla celów rozliczeniowych), a także miejsce jej wykonywania.

Określenie warunków współpracy osób skierowanych do pracy tymczasowej na podstawie umów cywilnoprawnych bez uwzględnienia powyższych odrębności może skutkować poddaniem w wątpliwość faktycznej podstawy wykonywanej pracy tymczasowej poprzez ustalenie na drodze sądowej, że w rzeczywistości wykonywanie pracy tymczasowej przez te osoby realizuje ustawowe przesłanki stosunku pracy (art. 22 § 1 i § 1¹ Kodeksu pracy).

Mateusz Kierok
Aplikant radcowski